Podwyższony poziom enzymu przed ciążą zwiększa ryzyko cukrzycy ciążowej
5 maja 2014, 13:03U kobiet z wysokim przedciążowym poziomem gamma-glutamylotranspeptydazy (ang. gamma-glutamyl transferase, GGT) ryzyko cukrzycy ciążowej jest 2-krotnie wyższe niż u pań z najniższym stężeniem enzymu.
Globalna sieć radioteleskopów szukała źródła fali grawitacyjnej. Okazało się, że to efekt zlania 2 gwiazd neutronowych i zabłyśnięcia kilonowej
25 lutego 2019, 10:07Radioteleskop RT-32 w podtoruńskich Piwnicach znalazł się w globalnej sieci 33 radioteleskopów, utworzonej do obserwacji źródła fali grawitacyjnej wykrytej w 2017 r. Zaskakujące wyniki badań zostały opisane na łamach prestiżowego czasopisma Science, a jednym z autorów publikacji jest dr Marcin Gawroński z Centrum Astronomii UMK.
Napromieniowana proteza staje się twardsza
23 września 2011, 11:21Błysk promieniowania gamma utwardzi tworzywa sztuczne protez stawów. Dzięki temu przetrwają lata i nie powstaną wywołujące skutków ubocznych odłamki.
Wykrywacz z UJ zdalnie zbada zatopione w Bałtyku niebezpieczne substancje
26 września 2023, 11:31Naukowcy z Instytutu Fizyki UJ pracują nad prototypowym wykrywaczem z działem neutronowym, który będzie rozpoznawać potencjalnie niebezpieczne zatopione materiały. Dzięki niemu możliwe będzie określenie składu podejrzanych substancji, znajdujących się pod wodą, w sposób zdalny, zatem i bezpieczny dla nurków oraz naukowców. Zespół prowadzony przez doktora Michała Silarskiego i profesora Pawła Moskala dowiódł, że za pomocą działa neutronowego można określić skład zatopionych substancji i stworzył koncepcję detektora, który eliminuje zakłócenia powstające podczas odczytu w wodzie.
Olbrzymi rozbłysk gamma dotarł do Ziemi
5 czerwca 2014, 11:39Teleskop należący do Southern Methodist University w Dallas zaobserwował rozbłysk gamma, do którego doszło przed ponad 12 miliardami lat. Światło eksplodującej gwiazdy właśnie dotarło do Ziemi.
Najstarszy znany obiekt we wszechświecie
25 lipca 2011, 11:39Dzięki wystrzelonemu w 2004 roku satelicie Swift, który specjalizuje się w poszukiwaniach źródeł rozbłysków gamma, udało się zidentyfikować najprawdopodobniej najstarszy znany obiekt we wszechświecie.
Pędzi z prędkością 4 milionów km/h, bo obok wybuchła supernowa
26 marca 2019, 10:06Astronomowie odkryli gwiazdę, która porusza się z prędkością 4 000 000 km/h i jak się wydaje, została przyspieszona przez pobliską supernową. Dzięki jej wąskiemu ogonowi oraz temu, że możemy obserwować ją pod odpowiednim kątem, wyśledziliśmy miejsce narodzin tej gwiazdy, mówi Frank Schinzel z National Radio Astronomy Observatory w Nowym Meksyku.
W Polsce znaleziono niezwykły zwykły meteoryt
16 grudnia 2022, 09:17To pierwszy przypadek, gdy w Polsce udało się znaleźć meteoryt na podstawie materiałów wideo zarejestrowanych przez kamery sieci bolidowych. Mamy ogromną satysfakcję, że nasze doświadczenie i aparatura pomiarowa pomogły w potwierdzeniu jego kosmicznego pochodzenia oraz przypisaniu go do konkretnego zjawiska bolidowego, mówi Zbigniew Tymiński z Ośrodka Radioizotopów POLATOM w Narodowym Centrum Badań Jądrowych (NCBJ), jeden z koordynatorów Polskiej Sieci Bolidowej.
Całun Turyński stworzony przez trzęsienie ziemi
12 lutego 2014, 13:48Wg włoskich naukowców, trzęsienie ziemi z 33 r. n.e. o sile 8,2 st. w skali Richtera wyzwoliło z kruszonych skał strumień neutronów, a te stworzyły obraz na Całunie Turyńskim. Emisja promieniowania podwyższyła poziom węgla-14, co "odmładzało" tkaninę podczas datowania.
Po raz pierwszy udało się bezpośrednio zmierzyć odległość do magnetara
22 września 2020, 04:16Astronomowie korzystający z Very Long Baseline Array (VLBA) dokonali pierwszego w historii bezpośredniego geometrycznego pomiaru odległości do magnetara znajdującego się w Drodze Mlecznej. Pomiar ten pomoże stwierdzić, czy magnetary są źródłem tajemniczych szybkich błysków radiowych (FRB).
